İktisat Eğitimi Öğrencileri Piyasa Yanlısı mı Yapıyor?

 

İktisat Eğitimi Öğrencileri Piyasa Yanlısı mı Yapıyor?

Ercan Eren

"Sosyalizmden Piyasalara"(From Socialism to Markets) Makalesinin Düşündürdükleri (G. F. Benzecry & D. J. Smith)

Makale Yazarları:

• Gabriel F. Benzecry (Northwood Üniversitesi)
• Daniel J. Smith (Middle Tennessee State Üniversitesi)

Makalenin Ana Konusu: Bu makale, modern serbest piyasa ekonomisinin yedi önemli savunucusu olan James Buchanan, Ronald H. Coase, Aaron Director, Milton Friedman, F. A. Hayek, Wilhelm Röpke ve Walter Lippmann'ın fikirlerinin nasıl değiştiğini inceliyor. Bu isimler, kariyerlerinin erken dönemlerinde sosyalist veya eşitlikçi düşüncelere sahipken, zamanla nasıl ateşli birer piyasa taraftarı haline geldiklerini anlatıyor.

Temel İddia: Yazarlara göre bu dönüşümün arkasında ideolojik bir neden değil, bilimsel bir isteklilik yatıyor. Akademisyenler, teorik ve ampirik kanıtlarla yüzleşince desteklenmeyen ütopik sosyalist inançlarını bırakarak serbest piyasayı benimsediler.

Dönüşümde Etkili Olan Faktörler:

1. İktisat Eğitimin Gücü: Makale, iktisat eğitiminin dünya görüşleri üzerinde kısıtlayıcı bir rol oynayabileceğini ve ütopik vizyonları frenleyebileceğini vurguluyor. Bu yedi ismin dönüşümünde aldıkları iktisat eğitimi belirleyici olmuştur.
2. Önemli Hocalar ve Öğretim Şekli:
• Frank Knight (Chicago Üniversitesi): Buchanan, Coase, Director ve Friedman'ın fikirlerinin değişiminde, Knight'ın sorgulayıcı, eleştirel ve piyasanın kendiliğinden düzenleyici doğasını vurgulayan yaklaşımı etkili oldu. Örneğin, James Buchanan, Knight'ın derslerinden sonra altı hafta içinde piyasa düzeninin "fanatik bir savunucusu" haline geldiğini belirtmiştir.
• Ludwig von Mises: Hayek, Röpke ve Lippmann'ın sosyalizmden uzaklaşmasında ise Ludwig von Mises'in kolektivizmin tehlikelerine dair çalışmaları öne çıkmıştır.

Sonuç: Makale, etkili bir iktisat eğitiminin, ekonomiyi tekniksel bir kontrol bilimi olarak değil, piyasa düzeninin kendiliğinden doğasını ve fiyat sistemi üzerinden sağladığı verimliliği vurgulaması gerektiğini savunuyor. Bu deneyimler, iktisadi bilginin siyasi ve sosyal görüşleri sınırlama ve yönlendirme gücünü gösteriyor.

 

Orijinal metine erişmek için SSRN adresine abone olmanız yeterlidir(Ücretsiz)

https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=5616990&dgcid=ejournal_htmlemail_history%3Aof%3Aeconomics%3Aejournal_abstractlink